استاندارد ایزو ISO 56007 – سیستم مدیریت نوآوری – روش ها و ابزارهای مدیریت ایده
نوآوری عامل مهم حیات شرکت هاست و به آنان کمک می کند تا مزیت رقابتی خود را در باطار حفظ کنند. یکی از چالش های شرکت ها در زمینه نوآوری، چگونگی بهینه سازی و بهره برداری موثر از خلاقیت کارکنان و نیز سازماندهی قابلیت های نوآوری ایشان است. خلاقیت کارکنان منبع نامحدود ارزش ها و مزیت رقابتی است. این منبع را می توان مدیریت نمود و در قالب فرآیند مدیریت ایده به بالاترین سطح خود رسانید.
مدیریت ایده فرآیند جمع آوری و توسعه ایده های جدید است که در پاسخ به یک مسئله، چالش یا نیاز مورد استفاده قرار می گیرد و نهایتا به کشف فرصت های جدید می انجامد. در سازمان ها مدیریت ایده یک رویه یا فرآیند رسمی و ساختاریافته برای تولید، ارزیابی و اجرای ایده هایی است که باعث ایجاد نوآوری و تغییرات سازمانی در مقیاس بزرگ می شود.
بنابر اهمیت ویژه مدیریت ایده در سازمان و بویژه در فرآیندهای نوآوری آن، در هر سازمان با توجه به بستری که در آن فعالیت می کند و تفکر و فرهنگی که در آن جاریست، روش ها و ابزارهای مختلفی نیز بکار گرفته می شود. انتخاب روش یا ابزار متناسب با ویژگی های سازمان امری بسیار مهم و استراتژیک است که مستقیما بر عملکرد و نتایج حاصله تاثیر می گذارد. مدیران اجرایی از جمله مدیران پروژه های نوآوری می بایست از مهارت مناسبی در انتخاب روش و ابزارهای مدیریت ایده برخوردار بوده و تیم های نوآوری سازمان را در مسیر طراحی شده هدایت نمایند.
نسل های مختلفی از مدیریت ایده وجود دارند. از ایجاد صندوق پیشنهادات تا نرم افزارهایی که به طور نظامند به توسعه ایده ها می پردازند. تمامی ابزارها و مدل های ارائه شده همگی در تلاش هستند تا نبوغ و قوه خلاقیت انسانی که نیرو محرکه نوآوری در سازمان است را تحریک کنند و با هدایت و راهبری آن به رشد و توسعه خود بپردازند.
فرآیند مدیریت ایده از زمانی که اهداف و استراتژی های آن در سازمان تدوین می گردد تا تجاری سازی آن به نحوی که بتوان به مزایای آن دست یافت فرآیندی تخصصی و پیچده است و نیازمند ابزار ها و دانشی است که در سند ایزو 56007 ( ISO 56007 ) تحت عنوان ابزار ها و روش های مدیریت ارائه شده است.
مشخصات فنی سند:
وضعیت |
تاریخ انتشار | نسخه | تعداد صفحات | کمیته فنی |
منتشر شده | مرداد 1402 | 1 | 60 |
مدیریت نوآوری TC279 |
خانواده استاندارد این سند:
این سند مربوط به خانواده استاندارد ایزو 56000 ( ISO 56000 ) بوده که توسط کمیته TC 279 تدوین شده است. خانواده این استاندارد شامل اسناد زیر می باشد:
الف) ایزو 56000 : سیستم مدیریت نوآوری – اجرای مناسب یک سیستم یا مکانیزم مدیریتی (مانند: سیستم مدیریت کیفیت) نیازمند آگاهی از چارچوب مفهومی و اجرایی آن سیستم و طرح ریزی متناسب آن با هر بستر مورد نظر، مانند یک سازمان، میباشد. از اینرو، این سند به ارائه اصطلاحات، تعاریف، مفاهیم و اصول مدیریت نوآوری و اجرای نظامند آن میپردازد.
ب) ایزو 56001 : سیستم مدیریت نوآوری – این سند الزامات اجرایی و ممیزی سیستم مدیریت نوآوری را در هر بستر دارای فعالیت (مانند: سازمان، شرکت، کارخانه، کارگاه، استارت آپ و غیره) ارائه می نماید.
پ) ایزو 56002 : سیستم مدیریت نوآوری – سیستم مدیریت نوآوری – این سند به عنوان یک سند راهنما، کلیات یک سیستم یا مکانیزم مدیریت نوآوری کارآمد و اثربخش را ارائه مینماید. این کلیات شامل طراحی، استقرار، اجرا، نگهداری و بهبود مستمر سیستم مدیریت نوآوری میشود که در هر بستر دارای فعالیت (مانند: سازمان، شرکت، کارخانه، کارگاه، استارت آپ و غیره) قابل بهرهبرداری است.
ت) ایزو 56003 : این سند به عنوان یک سند راهنما چارچوب، روشها و ابزارهای همکاری و مشارکت نوآوری را ارائه مینماید. در این سند به مواردی همچون: سنجش ورود به مشارکت، چالشهای همکاری و مشارکت و تعامل بین طرفین پرداخته شده است و انواع مختلف همکاری و مشارکت نوآوری را، فارغ از نوع و اندازه سازمان، شامل می شود.
ث) ایزو 56004 : سیستم مدیریت نوآوری – این سند به ارائه مفاهیم، مزایا و چارچوب ارزیابی مدیریت نوآوری میپردازد. همچنین چگونگی برنامهریزی و اجرای ارزیابی مدیریت نوآوری را فارغ از نوع نوآوری (مانند: محصول، خدمات، فرآیند و غیره) تشریح میکند.
ج) ایزو 56005 : سیستم مدیریت نوآوری – مدیریت اثربخش مالکیت معنوی کلید اصلی برای پشتیبانی از فرآیندهای نوآوی است و در هر سازمان از یک سو پایهای برای حفاظت و رشد و از سوی دیگر نیرو محرکه توان رقابتی محسوب میشود. این سند به عنوان یک سند راهنما به چارچوب، روشها و ابزارهای مدیریت مالکیت معنوی (استراتژیک و عملیاتی) در مدیریت نوآوری میپردازد.
چ) ایزو 56006 : سیستم مدیریت نوآوری – نوآوری در سازمان محصول تفکر نوآورانه و منتقدانه به شرایط درونی و پیرامونی است. این تفکر دارای رویکردی استراتژیک و عملیاتی است که به هوشمندی مناسب و متناسب در درون سیستم مدیریت نوآوری هر سازمان نیاز دارد. از اینرو این سند به چارچوب، ابزارها و روشهای مدیریت هوش استراتژیک سازمان در مدیریت نوآوری میپردازد.
ح) ایزو 56007 : سیستم مدیریت نوآوری – مدیریت ایده فرآیند خلق ایدهها و دستیابی به آنها با روشی موثر و کاراست. بدیهی است که مراحل مختلفی در این فرآیند وجود دارد که روش و ابزار مناسب میتواند به سازمان کمک کند تا با چالشهای کمتری مواجه باشد. این سند به ارائه چارچوب، روشها و ابزارهای مدیریت ایده در سیستم مدیریت نوآوری میپردازد.
خ) ایزو 56008 : سیستم مدیریت نوآوری – گفته میشود ” آنچه که قابل اندازهگیری نباشد قابل مدیریت نیز نیست! ” بنابراین سازمانی که برای ذینفعان خود، در پی ایجاد ارزش از طریق نوآوری است نیازمند مدیریت یکپارچه نوآوری و ارزیابی و اندازهگیری مداوم سیستم مدیریت نوآوری خود میباشد. این سند روشها و ابزارهای سنجش عملکرد و عملیات نوآوری را ارائه میکند.
سند ایزو 56000 از خانواده این استاندارد به معرفی و تشریح تمامی اصطلاحات، قواعد و اصول اسناد این خانواده استاندارد می پردازد و به سازمان ها، شرکت ها، مشاوران، مدرسان و تمامی کسانی که به نوعی از این اسناد استفاده می کنند تمامی آنچه که برای به کارگیری صحیح این اسناد نیاز است را ارائه می دهد.
خانواده استاندارد 56000 – سیستم مدیریت نوآوری | ||
ردیف | شماره استاندارد | توضیحات استاندارد |
1 | ISO 56000اصول و اصطلاحات سیستم مدیریت نوآوری | سیستم مدیریت نوآوری – اجرای مناسب یک سیستم یا مکانیزم مدیریتی (مانند: سیستم مدیریت کیفیت) نیازمند آگاهی از چارچوب مفهومی و اجرایی آن سیستم و طرح ریزی متناسب آن با هر بستر مورد نظر، مانند یک سازمان، میباشد. از اینرو، این سند به ارائه اصطلاحات، تعاریف، مفاهیم و اصول مدیریت نوآوری و اجرای نظامند آن میپردازد. |
2 | ISO 56001الزامات اجرایی و ممیزی سیستم مدیریت نوآوری | سیستم مدیریت نوآوری – این سند الزامات اجرایی و ممیزی سیستم مدیریت نوآوری را در هر بستر دارای فعالیت (مانند: سازمان، شرکت، کارخانه، کارگاه، استارت آپ و غیره) ارائه می نماید. |
3 | ISO 56002کلیات سیستم مدیریت نوآوری | سیستم مدیریت نوآوری – سیستم مدیریت نوآوری – این سند به عنوان یک سند راهنما، کلیات یک سیستم یا مکانیزم مدیریت نوآوری کارآمد و اثربخش را ارائه مینماید. این کلیات شامل طراحی، استقرار، اجرا، نگهداری و بهبود مستمر سیستم مدیریت نوآوری میشود که در هر بستر دارای فعالیت (مانند: سازمان، شرکت، کارخانه، کارگاه، استارت آپ و غیره) قابل بهرهبرداری است. |
4 | ISO 56003ابزارها و روشهای همکاری در نوآوری | این سند به عنوان یک سند راهنما چارچوب، روشها و ابزارهای همکاری و مشارکت نوآوری را ارائه مینماید. در این سند به مواردی همچون: سنجش ورود به مشارکت، چالشهای همکاری و مشارکت و تعامل بین طرفین پرداخته شده است و انواع مختلف همکاری و مشارکت نوآوری را، فارغ از نوع و اندازه سازمان، شامل می شود. |
5 | ISO 56004راهنمای ارزیابی سیستم مدیریت نوآوری | سیستم مدیریت نوآوری – این سند به ارائه مفاهیم، مزایا و چارچوب ارزیابی مدیریت نوآوری میپردازد. همچنین چگونگی برنامهریزی و اجرای ارزیابی مدیریت نوآوری را فارغ از نوع نوآوری (مانند: محصول، خدمات، فرآیند و غیره) تشریح میکند. |
6 | ISO 56005ابزارها و روشهای مدیریت مالکیت معنوی | سیستم مدیریت نوآوری – مدیریت اثربخش مالکیت معنوی کلید اصلی برای پشتیبانی از فرآیندهای نوآوی است و در هر سازمان از یک سو پایهای برای حفاظت و رشد و از سوی دیگر نیرو محرکه توان رقابتی محسوب میشود. این سند به عنوان یک سند راهنما به چارچوب، روشها و ابزارهای مدیریت مالکیت معنوی (استراتژیک و عملیاتی) در مدیریت نوآوری میپردازد. |
7 | ISO 56006ابزارها و روشهای مدیریت هوش استراتژیک | سیستم مدیریت نوآوری – نوآوری در سازمان محصول تفکر نوآورانه و منتقدانه به شرایط درونی و پیرامونی است. این تفکر دارای رویکردی استراتژیک و عملیاتی است که به هوشمندی مناسب و متناسب در درون سیستم مدیریت نوآوری هر سازمان نیاز دارد. از اینرو این سند به چارچوب، ابزارها و روشهای مدیریت هوش استراتژیک سازمان در مدیریت نوآوری میپردازد. |
8 | ISO 56007ابزارها و روشهای مدیریت ایده | سیستم مدیریت نوآوری – مدیریت ایده فرآیند خلق ایدهها و دستیابی به آنها با روشی موثر و کاراست. بدیهی است که مراحل مختلفی در این فرآیند وجود دارد که روش و ابزار مناسب میتواند به سازمان کمک کند تا با چالشهای کمتری مواجه باشد. این سند به ارائه چارچوب، روشها و ابزارهای مدیریت ایده در سیستم مدیریت نوآوری میپردازد. |
9 | ISO 56008ابزارها و روشهای سنجش عملیات نوآوری | سیستم مدیریت نوآوری – گفته میشود ” آنچه که قابل اندازهگیری نباشد قابل مدیریت نیز نیست! ” بنابراین سازمانی که برای ذینفعان خود، در پی ایجاد ارزش از طریق نوآوری است نیازمند مدیریت یکپارچه نوآوری و ارزیابی و اندازهگیری مداوم سیستم مدیریت نوآوری خود میباشد. این سند روشها و ابزارهای سنجش عملکرد و عملیات نوآوری را ارائه میکند. |